Hoe bouwt u een innovatieve bedrijfscultuur?
Els Maes - adviseur voor bedrijfsleiders van familiale kmo’s
Bedrijfscultuur – de ziel van de onderneming
In de beginfase van een bedrijf creëren de oprichters een bepaalde cultuur. De belangrijkste elementen ervan zijn evenwel onzichtbaar. Die bedrijfscultuur weerspiegelt min of meer de overtuigingen en waarden van de ondernemer(s) zelf en is een weerslag van het leerproces dat de groep heeft doorlopen.
De ‘juiste’ bedrijfscultuur?
Er bestaat geen ‘beste’ of ‘juiste’ cultuur. Ze is namelijk sterk afhankelijk van de omgeving waarin ze functioneert. Ook haar karakter verandert naargelang het groeistadium waarin de organisatie zich bevindt. Een bedrijfscultuur is ‘juist’ zolang de organisatie slaagt in de uitvoering van de primaire taak. Maar zodra interne en externe factoren veranderen, moeten ook bepaalde cultuurelementen veranderen.
Cultuurverandering = gedragsverandering?
Een cultuurverandering doorvoeren in een organisatie is niet eenvoudig. Ingeburgerde gedragspatronen laten zich immers niet zo makkelijk veranderen. In een bedrijf dat al veel jaren iets op een bepaalde manier doet, kan het moeilijk zijn om iedereen mee te krijgen om het anders aan te pakken. Medewerkers spiegelen zich - meer dan doorgaans wordt aangenomen - aan het gedrag van hun leidinggevenden. Daar begint het…
Het goede voorbeeld
Stel u even het volgende scenario voor: een ondernemer wil dat de bedrijfscultuur meer 'klantgericht' wordt. Maar hij of zij maakt nooit tijd vrij tijdens vergaderingen om dit grondig te bespreken en gaat ook nooit mee op klantenbezoek. De kans is groot dat ook de rest van de organisatie weinig klantgericht zal denken. Het is dus echt wel belangrijk om als leidinggevende het goede voorbeeld te geven.
“Een cultuurverandering is pas mogelijk als de ondernemer of leidinggevende zelf het voorbeeldgedrag toont dat hij of zij met het bedrijf wil nastreven.”
‘Faalcultuur’ leidt tot innovatie
Een ondernemer die een ‘innovatievere’ bedrijfscultuur wil creëren, moet bereid zijn om iemand die vijf op de tien keer faalt te tolereren. Mislukkingen horen nu eenmaal bij een innovatieve cultuur en kan u beter niet afstraffen, al is dat een moeilijke gedachte binnen traditionele bedrijven. Die meten liever objectieve resultaten en zijn er bovendien van overtuigd dat falen niet iets is om te vieren.
Conclusie
Om een bepaalde cultuur op te bouwen moet een ondernemer of leidinggevende eerst kijken naar zijn of haar eigen gedrag en de overtuigingen binnen de onderneming.
“Wees zelf de verandering die u in de wereld wil zien.” - Mahatma Ghandi
Wouter Casteleyn – ondernemer, inspirator en motivator
Niet altijd binnen de lijntjes kleuren
Een bedrijfscultuur die innovatie stimuleert is voor mij als ondernemer ontzettend belangrijk. Zelf doe ik niets liever dan op zoek gaan naar nieuwe ideeën, onderzoeken, mensen aantrekken, visjes uitgooien, tendensen volgen en buiten de lijntjes kleuren. In een sector als de onze is dat trouwens onontbeerlijk. Persoonlijk krijg ik er ook energie van. Maar niet iedereen heeft die houding en ze cultiveren is niet zo makkelijk. Als leider moet u het zelf ook uitstralen en kunnen meegeven aan anderen.
Openheid en ruimte
Als u een autoritaire zaakvoerder bent dan is het moeilijk om ruimte te creëren voor uw medewerkers. En het is juist als u vertrouwen kunt geven aan uw team, als u hen de kansen biedt om nieuwigheden uit te proberen en te groeien dat er innovatieve ideeën uit de bus komen. Daarom is een bedrijfscultuur waarin geen ruimte is voor fouten volgens mij nefast. Om innovatief te zijn, moet u kunnen experimenteren. Soms lukt dat, soms gaat het mis. Ook dat laatste moeten we van elkaar verdragen of niemand durft nog met gewaagde ideeën te komen.
Risico nemen of hokjesdenken
In een onderneming moet er altijd financiële marge zijn voor innovatie. Als u niet kunt investeren in nieuwe ontwikkelingen dan kan u de business ook niet verbreden. Door innovatieve producten, processen en ideeën kan u uzelf onderscheiden van uw directe concurrenten. Investeringen houden altijd een zeker risico in maar bieden ook mogelijkheden. Wie in hokjes blijft denken en enkel het vertrouwde durft te doen, is meestal geen blijver. Stilstaan is dus eigenlijk niet achteruitgaan, maar verdwijnen.
Vragen hierover?
