De vijf frustraties van teamwork volgens Lencioni
De piramide van teamwork is door Patrick Lencioni, een Amerikaanse organisatieadviseur, ontwikkeld en gepubliceerd in zijn boek ‘De vijf frustraties van teamwork’ (2002). Onderstaand alvast een kort overzicht van zijn model.
Werken in teamverband
Aan het werken in teamverband zijn voordelen en uitdagingen verbonden. Lencioni benadrukt dat de blauwdruk van een team bestaat uit vertrouwen. Het is de basis van de piramide. Pas als die basis goed zit, kan er aan een volgende laag gewerkt worden. Het zijn precies de onderste lagen die de moeilijkste zijn. Na vertrouwen komen openheid, betrokkenheid, verantwoordelijkheid en de focus op resultaten. Het model van Lencioni kan zowel positief als negatief geïnterpreteerd worden. Of met andere woorden: er zijn vijf succesfactoren die een team sterk maken, maar er zijn ook evenveel bedreigingen die voor een zwak team kunnen zorgen.
Vertrouwen
Het fundament van het model bestaat uit vertrouwen. Als dat er onvoldoende is, valt het team uiteen. Teamleden die elkaar goed kennen en vertrouwen, kunnen beter inspelen op elkaars sterkten en zwakten. Vertrouwen hebben betekent ook dat teamleden zich veilig genoeg voelen om zichzelf kwetsbaar op te stellen en frustraties durven uiten. Dat geldt misschien wel in de eerste plaats voor de (team)leider, die openlijk moet durven praten over de uitdagingen waar het team voor staat en over waar hij of zij mee worstelt en hulp bij nodig heeft.
De rol van de leider:
- zichzelf als eerste kwetsbaar opstellen
- een omgeving creëren die kwetsbaarheid niet afstraft (veilige omgeving)
- zelf oprecht zijn, authentiek zijn
Confrontatie
Iedereen is uniek waardoor frustraties en conflicten onvermijdelijk zijn. Afhankelijk van hoe u als team hiermee omgaat kan het effect positief of negatief zijn. Teamleden die durven in discussie treden, creëren een gezonde dynamiek. Teams die conflicten aanpakken, vergaderen levendiger en actiever waarbij ze sterk oplossingsgericht werken.
De rol van de leider:
- zich terughoudend opstellen als teamleden een conflict aangaan
- niet de redder willen zijn, wel helper
- zelf niet de kop in de grond steken
Betrokkenheid
Als er voldoende betrokkenheid aanwezig is bij de teamleden ontstaat er een klimaat van duidelijkheid en steun. Als dat niet het geval is, zal er onduidelijkheid en onzekerheid heersen binnen het team. Met tot gevolg dat de koers van het team niet duidelijk meer is en dat teamleden hun mening minder gaan delen.
De rol van de leider:
- besluitvaardig zijn, durven besluiten nemen
- het team motiveren om na discussies ook standpunten in te nemen
- het belang van planning en afspraken benadrukken en zich er zelf ook aan houden
Verantwoordelijkheid
Op individueel niveau komt het erop neer dat iedereen een eigen verantwoordelijkheid heeft op vlak van gedrag, houding en resultaten. Daarnaast is er ook een gedeelde verantwoordelijkheid binnen het team. Een voorbeeld: het herhaaldelijk te laat komen van een collega. Als de groep dat niet aankaart, kan dat leiden tot spanningen en verdrongen frustraties. Het is de verantwoordelijkheid van de groep om hier tijdig op te reageren.
De rol van de leider:
- het team en de individuele teamleden de eigen verantwoordelijkheid laten nemen
- indien nodig optreden
Resultaat
Tot slot is een beperkte focus op resultaat vaak een bron van frustratie. Doelen halen wordt een stuk lastiger. Daarnaast is er een verhoogd risico op haantjesgedrag en individualistisch werken. Als de focus – als team – gericht is op resultaat, dan geniet iedereen samen meer van het succes. Bovendien zal het gevoel van samenhorigheid het werken in groep verder stimuleren.
De rol van de leider:
- de voorbeeldfunctie niet vergeten
- resultaten centraal stellen
- objectief blijven
- eigenbelang niet voorop stellen
- teamleden die bijdragen aan de groepsresultaten belonen en waarderen
Meer weten?
Wilt u meer weten over Lencioni en zijn piramide van teamwork? Raadpleeg dan zeker het boek van Lencioni ‘De vijf frustraties van teamwork’ (2002). In dit boek worden de vijf belangrijkste valkuilen van een team duidelijk in kaart gebracht, waardoor de lezer tips krijgt om doelgericht te werken aan een succesvol en effectief team.
Wenst u meteen meer informatie hierover?
Een goed werkend team creëren is niet altijd even vanzelfsprekend, maar het is sowieso een proces dat op lange termijn zijn vruchten zal afwerpen.
